Phương pháp thực hiện đánh giá tác động môi trường ĐTM

CÁC PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN ĐTM

1. Phương pháp thống kê

Phương pháp này nhằm chọn lọc và xử lý các số liệu giúp cho việc xác định hiện trạng môi trường cũng như xu thế biến đổi môi trường trong khu vực dự án, làm cơ sở cho việc dự báo tác động môi trường khi thực hiện dự án cũng như đánh giá mức độ của tác động đó. Các phần mềm xử lý thống kê như là : SPSS (Sử dụng ở AIT), Minitab (Sử dụng ở Châu Âu), Statgraphics 7.0 (Sử dụng rộng rãi).

5 nhiệm vụ xử lý dữ liệu môi trường :

·           Phân tích dữ liệu điều tra các yếu tố môi trường (đất, nước, không khí …) phục vụ cho việc đánh giá tác động môi trường, phân tích hiện trạng môi trường.

·           So sánh kết quả thu thập được với các tiêu chuẩn, quy chuẩn quy định, so sánh kết quả của 2 hay nhiều trạm quan trắc, các công nghệ xử lý, các chỉ tiêu môi trường của 2 nhà máy, 2 KCN …

·           Phân tích kết quả của các thí nghiệm môi trường, từ đó tìm ra các biện pháp xử lý tối ưu.

·           Nghiên cứu mối liên hệ giữa 2 yếu tố môi trường hoặc mối quan hệ nhân quả giữa các yếu tố môi trường (Ví dụ : liều lượng/phản ứng).

·           Theo dõi diễn biến môi trường theo thời gian (quan trắc môi trường)

2. Phương pháp danh mục

Danh mục mô tả : Thường được thể hiện ở dạng cột, trong đó thể hiện môi quan hệ giữa các thông số  môi trường và các hoạt động của dự án. Hoạt động nào gây tác động tiêu cực đến thông số môi trường thì được đánh dấu.

Danh mục câu hỏi

Danh mục đánh giá sơ bộ mức độ tác động

Danh mục có ghi trọng số tác động

Ưu điểm:

·                Rõ ràng, dễ hiểu

·                Nếu người đánh giá am hiểu về nội dung các hoạt động PT, ĐKTN, XH tại nơi thực hiện DA đó thì phương pháp này có thể đưa ra những co sở tốt cho việc quyết định.

·                Phương pháp có vai trò là một công cụ nhắc nhở hữu ích về phạm vi cũng như dạng các tác động.

·                Giúp xác định các tác động và có thể giúp người thực hiện có cơ hội xác định tầm quan trọng của tác động.

Nhược điểm :

·                Phương pháp chứa đựng nhiều nhân tố chủ quan của người đánh giá.

·                Phụ thuộc vào những quy ước có tính chất cảm tính về tầm quan trọng, các cấp, điểm số quy định cho từng thông số.

·                Hạn chế trong việc tổng hợp tất cả các tác động, đối chiếu, so sánh các phương án khác nhau.

·                Các danh mục hoặc quá chung chung hoặc không đầy đủ

·                Một số tác động dễ lặp lại, do đó được tính toán hai hoặc nhiều lần trong việc tổng hợp thành tổng tác động

·                Không chỉ ra được môi liên hệ giữa nguyên nhân và hậu quả của các tác động

·                Thiếu hướng dẫn cách đo đạc -các tác động và dự đoán

·                Phương pháp này không có các quy, thủ tục nhằm giải thích, truyền tải và quan trắc tác động.

3. Phương pháp ma trận

Bảng Ma trận môi trường là sự phát triển ứng dụng của bảng kiểm tra.

Một bảng ma trận cũng là sự đối chiếu từng hoạt động của dự án với từng thông số hoặc thành phần môi trường để đánh giá mối quan hệ nguyên nhân và hậu quả.

Khái quát nội dung của bảng ma trận như sau:

·           Trục tung là các nhân tố môi trường.

·           Trục hoành là các hoạt động DA

·           Ô nằm giữa hàng và cột trong ma trận sẽ được dùng để chỉ khả năng tác động

 

 

Tùy thuôc vào cách sử dụng ô này mà ta có thể chia ma trận MT thành một số loại như sau : Ma trận đơn giản, ma trận theo bước, ma trận định lượng – ma trận theo cấp, ma trận không có trọng số, ma trận có trọng số.

Mức độ tác động (cường độ) được đánh giá bằng cách cho điểm (thang điểm phụ thuộc vào người đánh giá: từ 1 đến 3; từ 1 đến 10, 100…). Tác động càng mạnh, điểm số càng cao. Tổng số điểm cho thấy thành phần hoặc thông số môi trường nào bị tác động nặng nhất cho dự án.

Các loại ma trận cho điểm vẫn mang tính chủ quan. Để giảm bớt tính chủ quan, khi tiến hành lập ma trận tác động cần lấy ý kiến của nhiều người (được thực hiện một cách ngẫu nhiên).

Tích cực:

·                 Phương pháp ma trận rất có giá trị cho việc xác định tác động của dự án và đưa ra được hình thức thông tin tóm tắt đánh giá tác động.

·                 Là phương pháp đơn giản, dễ sử dụng, không đòi hỏi nhiều số liệu môi trường nhưng lại có thể phân tích tường minh được nhiều hạnh động khác nhau lên cùng một nhân tố.

·                 Mối quan hệ giữa phát triển và môi trường được thể hiện rõ ràng.

·                 Có thể đánh giá sơ bộ mức độ tác động.

Hạn chế:

·                Không giải thích được các ảnh hưởng thứ cấp và các ảnh hưởng tiếp theo, ngoại trừ ma trận theo bước

·                Chưa xét đến diễn biến theo thời gian của các hoạt động, tác động nên chưa phân biệt được tác động lâu dài hay tạm thời.

·                Người đọc phải tự giải thích mối liên quan giữa nguyên nhân và hậu quả.

·                Không giải thích được sự không chắc chắn của các số liệu.

·                Không đưa ra được nguyên lý/nguyên tắc xác định các số liệu về chất lượng và số lượng.

·                Không có “tiêu chuẩn” để xác định phạm vi và tầm quan trọng của tác động

4. Phương pháp đánh giá nhanh

Phương pháp đánh giá nhanh là phương pháp đánh giá dựa vào hệ số phát thải ô nhiễm, có hiệu quả cao trong xác định tải lượng, nồng độ ô nhiễm đối với các DA công nghiệp, đô thị, giao thông. Từ đó có thể dự báo khả năng tác động môi trường của các nguồn gây ô nhiễm

Phương pháp đánh giá nhanh dùng để dự báo nhanh tải lượng cho cơ sở phát sinh chất ô nhiễm.

Tải lượng : Khối lượng chất ô nhiễm/Đơn vị thời gian (Tấn, kg, g, mg/năm,tháng,ngày, giờ, phút,giây)

Ví dụ : Mỗi một ngày nhà máy thải ra 1.000 tấn SO2, 5000 tấn BOD à tải lượng ô nhiếm SO2 là 1.000 tấn SO2/ngày; tải lượng ô nhiễm BOD là 5.000 tấn BOD/ngày…

Hệ số ô nhiễm : Khối lượng chất ô nhiễm/Đơn vị hoạt động (T, kg, g, mg/đơn vị hoạt động)

Ví dụ : Đốt một tấn dầu FO chứa 3% lưu huỳnh sinh ra 57 kg SO2 à Hệ số ô nhiễm SO2 là 57 kg/tấn dầu.

Ưu điểm :

·           Phương pháp đánh giá nhanh có hiệu quả cao trong việc xác định tải lượng, nồng độ ô nhiễm đối với các dự án công nghiệp, đô thị, giao thông. Từ đó có thể dự báo khả năng tác động môi trường của các nguồn gây ô nhiễm

·           Đây là phương pháp dễ dàng sử dụng, không đòi hỏi kiến thức, kỹ thuật chuyên môn cao

·           Có thể thực hiện kiểm kê tổng hợp cho khí thải, nước thải, CTR và ô nhiễm đất trong thời gian ngắn

·           Khả năng nguồn nhân lực vừu phải

·           Chi phí không quá đắt

·           Có thể ước tính dễ dàng hiệu quả của các công nghệ kiểm soát ô nhiễm và khả năng giảm tải lượng ô nhiễm

Nhược điểm :

·           Các điều kiện đặc trưng cụ thể của các nguồn thải chưa xem xét đến nên có thể ảnh hưởng đến dữ liệu của các kịch bản ô nhiễm.

·           Các dữ liệu kết quả từ đánh giá nhanh là số liệu sơ bộ và cần phải xác nhận lại từ các phân tích chi tiết hơn trước khi thực hiện các chiến dịch giảm thiểu.

·           Phương pháp chưa cho thấy được cái nhìn tổng quát về tác động của dự án tới các thành phần môi trường.

·           Không thấy được các tác động sơ cấp và thứ cấp.

·           Người đọc phải tự phân tích, đánh giá và suy luận kết quả tính tóan.

·           Phương pháp không cho thấy được diễn biến theo thời gian của các tác nhân gây ô nhiễm.

5. Phương pháp điều tra khảo sát

Trên cơ sở các tài liệu về môi trường đã có sẵn tiến hành điều tra, khảo sát khu vực dự án nhằm cập nhật, bổ sung các tài liệu mới nhất cũng như thẩm định hiện trạng môi trường trong khu vực dự án.

6. Phương pháp lấy mẫu ngoài hiện trường và phân tích trong phòng thí nghiệm

Phương pháp này xác định các thông số về hiện trạng chất lượng môi trường không khí, môi trường nước và môi trường đất tại khu vực dự án.

CÔNG TY CP TV ĐẦU TƯ VÀ THIẾT KẾ XÂY DỰNG MINH PHƯƠNG

Địa chỉ: Số 156 Nguyễn Văn Thủ, P Đa Kao, Q 1, TPHCM

Chi nhánh: 2.14 Chung cư B1,số 2 Trường Sa, P 17, Q Bình Thạnh, TPHCM

ĐT: (08) 35146426 - (08) 22142126  – Fax: (08) 39118579 - Hotline 090 3649782

Website: www.lapduan.com ; www.lapduan.info   ; www.tuvanmoitruong.info

Email: minhphuongpmc@yahoo.com.vn ; thanhnv93@yahoo.com.vn