Báo cáo giám sát môi trường dành cho nhà hàng khách sạn,resort

Giám sát môi trường định kỳ tại khách sạn – nhà hàng – siêu thị – cao ốc: Nghiên cứu các nguồn phát thải và yêu cầu báo cáo

Trong nền kinh tế dịch vụ phát triển nhanh, các cơ sở như khách sạn, nhà hàng, siêu thị, tòa nhà cao ốc đang ngày càng nhiều và có quy mô lớn. Khi đi vào hoạt động, những cơ sở này không chỉ tạo ra doanh thu, việc làm mà đồng thời cũng phát sinh nguồn thải ra môi trường: nước thải sinh hoạt, nước thải bếp, nước mưa chảy tràn, khí thải, rác thải… Nếu không được giám sát và xử lý đúng cách, các nguồn này có thể tác động tiêu cực tới môi trường sống, đến chất lượng nước, không khí, ảnh hưởng tới cộng đồng lân cận.

Nhằm mục tiêu theo dõi và kiểm soát các diễn biến môi trường từ các nguồn phát thải này, quản lý định kỳ thông qua báo cáo giám sát môi trường là công cụ quan trọng. Trên cơ sở đó, Công văn số 3105/TNMT‑QLMT ngày 18/04/2008 do Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh ban hành hướng dẫn các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và các khu sản xuất – kinh doanh tập trung thực hiện chương trình giám sát môi trường định kỳ. Bài viết này sẽ: (i) phân tích các nguồn gây tác động môi trường cụ thể tại các cơ sở dịch vụ – thương mại – cao ốc; (ii) trình bày yêu cầu khảo sát và giám sát mà báo cáo định kỳ phải đáp ứng; (iii) thảo luận thực tiễn và lưu ý đối với đơn vị quản trị môi trường của các cơ sở này.

Các nguồn phát sinh tác động môi trường tại khách sạn, nhà hàng, siêu thị, cao ốc

Các hoạt động của khách sạn, nhà hàng, siêu thị hoặc cao ốc văn phòng – thương mại có nhiều bộ phận dịch vụ và tiện ích kèm theo, từ nhà bếp, vệ sinh, giặt ủi, spa, bãi đậu, đường nội bộ cho tới khu vực công cộng. Dưới đây là các nhóm nguồn phát thải chủ yếu cần quan tâm:

2.1 Nước thải sinh hoạt

Khách sạn, nhà hàng, siêu thị phát sinh dòng nước thải sinh hoạt tương đối lớn từ các khu vực:

• Vệ sinh của khách và nhân viên (phòng vệ sinh, khu vực dịch vụ)
• Khu vực bếp, căn tin, quầy ăn uống
• Khu vực giặt ủi (khách sạn có phòng giặt; cửa hàng quần áo lớn có giặt rửa)
• Spa, hồ bơi, sauna (nếu có) — có thể phát sinh nước thải đặc thù: xà phòng, dầu mỡ, hóa chất spa
• Nước mưa chảy tràn trên mái, sân bãi, khu vực bãi đậu xe, đường nội bộ cuốn theo đất, cát, lá cây, chất rắn lơ lửng vào hệ thống thoát nước hoặc xả trực tiếp.

2.2 Nước thải bếp, chế biến thực phẩm

Đối với nhà hàng, siêu thị có khu chế biến, bếp tập trung, dòng nước thải chứa lượng lớn dầu mỡ, chất rắn hữu cơ hòa tan, bột bông, cặn rửa, dư lượng vệ sinh thiết bị. Nếu không có xử lý sơ bộ, dòng này có thể gây ô nhiễm nặng cho hệ thống thu gom và môi trường xung quanh.

2.3 Nước thải từ các tiện ích khác

• Giặt ủi: bộ phận giặt của khách sạn, dịch vụ giặt ủi, làm sạch khoa có chứa chất tẩy rửa, xà phòng, hóa chất hấp.
• Spa và hồ bơi: sử dụng hóa chất khử trùng, xà phòng, dầu gội, mỹ phẩm, có thể phát sinh dòng thải chứa các chất hoạt động bề mặt, clo, muối khoáng.
• Đường nội bộ, bãi đậu xe: nước mưa chảy tràn có thể mang theo dầu nhớt, cặn xe, mảnh vụn kim loại nhẹ.

2.4 Khí thải, chất thải rắn và tiếng ồn

Mặc dù chủ đề bài viết tập trung vào nước thải, nhưng các cơ sở này cũng cần quan tâm tới:

• Khí thải từ hệ thống điều hòa, bếp, máy phát điện hoặc máy nung
• Chất thải rắn sinh hoạt và dịch vụ (rác nhà hàng, chế biến, nhựa, giấy, thức ăn thừa)
• Tiếng ồn – độ rung từ hệ thống bơm, quạt, máy phát.

Việc lập báo cáo giám sát môi trường định kỳ yêu cầu theo dõi toàn bộ nguồn phát thải và tác động tới môi trường xung quanh – không chỉ nước thải.

Yêu cầu giám sát và lập “Báo cáo giám sát môi trường định kỳ”

3.1 Cơ sở pháp lý

Công văn số 3105/TNMT‑QLMT hướng dẫn rõ rằng các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và các khu tập trung hoạt động trên địa bàn TP HCM phải thực hiện chương trình giám sát môi trường định kỳ: nội dung gồm theo dõi lưu lượng/tần suất chất thải, đo đạc các thông số ô nhiễm và môi trường xung quanh.

Ngoài ra, các văn bản sau cũng liên quan: Thông tư số 43/2015/TT‑BTNMT về báo cáo kết quả quan trắc môi trường định kỳ.

3.2 Đối tượng và tần suất thực hiện

• Đối với các cơ sở đã lập ĐTM hoặc có bản cam kết BVMT: thường lập báo cáo mỗi 3 tháng hoặc 6 tháng.
• Các cơ sở khác có ít tác động hơn có thể lập mỗi 6 tháng hoặc 1 năm 1 lần tùy địa phương.
  Những cơ sở như khách sạn, nhà hàng, siêu thị, cao ốc nếu thuộc đối tượng dịch vụ có lượng lớn khách, nhiều tiện ích kèm theo thì nên thuộc nhóm giám sát 3 tháng/ lần để đảm bảo hiệu quả.

3.3 Nội dung báo cáo

Các báo cáo định kỳ phải chứa:

• Thông tin chung về cơ sở: tên, địa chỉ, mô hình hoạt động, công suất, mô tả các bộ phận phát thải, sơ đồ mặt bằng.
• Mô tả các nguồn phát thải: nước thải, khí thải, chất thải rắn, tiếng ồn – độ rung.
• Kết quả đo đạc: lưu lượng nước thải, thành phần hóa lý nước thải (pH, BOD, COD, TSS, dầu mỡ, vi sinh vật…), các thông số môi trường xung quanh (nước mặt, nước ngầm, không khí).
• Đánh giá thực trạng vận hành hệ thống xử lý và thu gom nước thải, nhận xét về tình trạng đạt/không đạt tiêu chuẩn môi trường hiện hành.
• Biện pháp khắc phục nếu có vấn đề, cam kết thời gian thực hiện và biện pháp vận hành thường xuyên.
• Kiến nghị hỗ trợ từ cơ quan quản lý nếu cần.

Công văn 3105 có mẫu đính kèm và hướng dẫn gửi tới Sở TN&MT và UBND cấp xã.

3.4 Gửi báo cáo và lưu trữ

Báo cáo phải được gửi tới các cơ quan có thẩm quyền đúng thời hạn. Việc chậm gửi hoặc không gửi có thể bị xử phạt hành chính. Cơ sở cũng cần lưu trữ kết quả đo đạc, hồ sơ vận hành và biện pháp môi trường để phục vụ thanh tra, kiểm tra.

Thực tiễn ứng dụng tại khách sạn – nhà hàng – siêu thị – cao ốc

4.1 Thách thức đặc thù

• Rất nhiều nguồn thải đa dạng: hoạt động lưu trú (vệ sinh, giặt), ăn uống, spa, mua sắm – khiến dòng thải khó ổn định về lưu lượng và thành phần.
• Nước thải bếp chứa dầu mỡ, chất hữu cơ cao; nước mưa chảy tràn cuốn theo đất, cát, dầu nhớt – nếu không có hệ thống thu nước mưa riêng thì kết hợp vào hệ thống xử lý chung gây tăng tải.
• Hệ thống xử lý nước thải tại các cơ sở dịch vụ thường bị đầu tư nhẹ so với nhà máy sản xuất, dẫn tới hiệu quả xử lý thấp.
• Khu thương mại – cao ốc ở đô thị thường bị hạn chế diện tích, việc đặt bể điều hòa, bể xử lý nước thải gặp khó khăn.

4.2 Giải pháp và thực hành tốt

• Thiết kế hệ thống thu gom nước mưa riêng, xử lý sơ bộ trước khi hợp vào xử lý chung hoặc xả ra hệ thống thoát nước đô thị.
• Khu bếp/bẩn có hệ thống tách dầu mỡ, cặn lớn trước khi vào bể chứa chính.
• Thiết lập hồ sơ vận hành, quan trắc định kỳ (lưu lượng, thành phần) và đưa vào báo cáo giám sát môi trường.
• Lựa chọn tần suất giám sát phù hợp – với các cơ sở lớn hoặc hoạt động đa dạng nên giám sát mỗi 3 tháng; cơ sở nhỏ hơn 6 tháng/lần.
• Đào tạo nhân viên vận hành để đảm bảo hệ thống xử lý vận hành đúng tiêu chuẩn, có nhật ký hoạt động, bảo trì định kỳ.

Tác động và lợi ích từ việc thực hiện giám sát môi trường định kỳ

• Theo dõi diễn biến chất lượng môi trường giúp cơ sở kịp thời phát hiện và khắc phục sự cố, tránh hình thành điểm nóng ô nhiễm.
• Nâng cao uy tín, thương hiệu – khách sạn, nhà hàng, cao ốc xanh, đảm bảo môi trường sẽ được khách hàng và đối tác đánh giá cao.
• Hỗ trợ cơ quan quản lý trong công tác thanh tra, kiểm tra, góp phần phát triển đô thị bền vững.
• Giảm nguy cơ bị xử phạt vi phạm môi trường (do không thực hiện giám sát hoặc xử lý nguồn thải).
• Cơ sở dữ liệu giám sát là tiền đề cho việc lập kế hoạch bảo vệ môi trường nội bộ và cải tiến công nghệ.

Lưu ý pháp lý và khuyến nghị

• Cơ sở cần xác định đúng chu kỳ giám sát theo quy định và theo thực tế hoạt động – nếu có nhiều tiện ích, nhiều mẻ dịch vụ cao thì nên chọn chu kỳ 3 tháng.
• Báo cáo phải lập theo mẫu phù hợp (mẫu theo Công văn 3105 hoặc mẫu theo Thông tư 43/2015/TT‑BTNMT) và gửi đúng thời hạn
• Hệ thống xử lý nước thải, hệ thống thu gom nước mưa cần có hồ sơ kỹ thuật, sơ đồ mặt bằng, nhật ký vận hành để đối chiếu khi đo đạc, lấy mẫu.
• Các cơ sở dịch vụ nên chủ động ưu tiên đầu tư xử lý nước thải và thu gom nước mưa riêng để giảm tác động và chi phí xử lý lâu dài.
• Cơ quan quản lý địa phương cần có hướng dẫn chi tiết cho lĩnh vực dịch vụ – thương mại lớn (khách sạn, cao ốc, siêu thị) vì đặc thù nguồn thải khác với sản xuất công nghiệp.
• Cơ sở cũng nên công khai kết quả giám sát môi trường, kết quả báo cáo với cư dân lân cận để tăng tính minh bạch và nâng cao trách nhiệm cộng đồng.

Đối với các dự án kinh doanh như khách sạn, nhà hàng, siêu thị và khu cao ốc, việc phát sinh nhiều nguồn thải ra môi trường là điều không thể tránh khỏi. Việc theo dõi và giám sát môi trường định kỳ thông qua lập “Báo cáo giám sát môi trường” (theo hướng dẫn Công văn số 3105/TNMT‑QLMT và các văn bản liên quan) là công cụ quản lý thiết yếu.

Thông qua báo cáo này, cơ sở có thể nắm bắt thực trạng, kiểm soát nguồn phát thải, vận hành hệ thống xử lý hiệu quả hơn và giảm tác động tiêu cực đến môi trường. Mặt khác, việc thực hiện đúng quy định còn giúp nâng cao uy tín, giảm rủi ro pháp lý và góp phần vào phát triển đô thị – dịch vụ bền vững.

Trong thời đại phát triển nhanh của ngành dịch vụ và thương mại, nơi mà tiêu chuẩn môi trường và yêu cầu cộng đồng ngày càng tăng lên, thì giám sát môi trường định kỳ không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là lợi thế cạnh tranh. Vì vậy, các chủ đầu tư, người vận hành và quản lý cần đặc biệt lưu tâm đến yêu cầu lập báo cáo giám sát môi trường định kỳ, đầu tư đồng bộ vào hệ thống thu thải, xử lý và thu gom nước thải – nước mưa để đảm bảo hoạt động hiệu quả và bền vững.

Đối với các dự án hoạt động kinh doanh về Khách sạn, nhà hàng, siêu thị, khu cao ốc khi đi vào hoạt động đều phát sinh các nguồn thải ra môi trường bên ngoài. Vì vậy cần phải theo dõi và giám sát các diễn biến môi trường để ngăn chặn và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. “Báo cáo giám sát môi trường” là văn bản chính quy thực hiện định kì 3 tháng hoặc 6 tháng một lần được hướng dẫn tại Công văn số 3105/TNMT-QLMT do Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành hướng dẫn các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và các khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung thực hiện chương trình giám sát môi trường định kỳ.

Các nguồn gây tác động môi trường bao gồm các nguồn tác động như:

Nguồn phát sinh nước thải: Do đặc trưng về lĩnh vực hoạt động nên thường nguồn phát sinh nước thải sinh hoạt chủ yếu từ hoạt động của như:

-        Nước thải vệ sinh của nhân viên và khách (từ các phòng vệ sinh)

-        Nước thải từ bếp nhà hàng, căn tin

-        Nước thải từ khu vực spa

-        Nước thải từ khu vực nhà giặt

Và nguồn nước mưa chảy tràn trên mặt đất cuốn theo các chất cặn bã và đất cát thoát ra hệ thống thoát nước, nếu không có biện pháp tiêu thoát tốt, sẽ gây nên tình trạng ứ đọng nước mưa, gây tắc nghẽn hệ thống tiêu thoát nước, tạo ảnh hưởng xấu đến môi trường.

Nguồn phát sinh khí thải: Khí thải chủ yếu từ các loại xe ô tô, xe máy vận chuyển ra vô tại khu vực Khách sạn, Bãi đậu xe… Các phương tiện này sử dụng nhiên liệu chủ yếu là xăng và dầu diesel.

Khí thải từ hoạt động của máy phát điện, tuy chỉ chỉ hoạt động khi mạng lưới điện của khu vực ngưng hoạt động trong thời gian nhất định. Trong quá trình vận hành sử dụng nhiên liệu đốt cháy là dầu Diezel có làm sinh khí thải.

Ngoài ra còn có mùi hôi từ khu vực chứa rác.

Nguồn phát sinh chất thải rắn và chất thải nguy hại: Thường là rác sinh hoạt và các chất thải nguy hại như: bao bì, giẻ lau,pin ắc quy thải, bóng đèn…Cần phải có biện pháp thu gom xử lý.

Nguồn phát sinh tiếng ồn, độ rung: Từ các hoạt động của phương tiện vận chuyển ra vào Khách sạn, nhà hàng, siu thị: diễn ra tại khu vực bãi đậu xe, tầng hầm. Quá trình vận hành các loại máy móc, thiết bị: máy phát điện, máy bơm nước, hệ thống thông gió, hệ thống máy lạnh.

Ngoài ra còn có các nguồn tác động không liên quan đến chất thải từ các sự cố môi trường khả năng gây cháy nổ.

Từ các nguồn tác động trên thì các chủ đầu tư khách sạn, nhà hàng phải có những biện pháp cụ thể để hạn chế và ngăn ngừa các tác động ra môi trường.

Với nhiều năm thành lập cùng đội ngũ kỹ sư đầy kinh nghiệm, chuyên môn cao, Công ty cổ phần tư vấn đầu tư & thiết kế xây dựng Minh Phương cam kết hoàn thành báo cáo giám sát môi trường hoàn chỉnh đúng và tiến độ thực hiện cho các đơn vị sản xuất kinh doanh, đồng thời sẽ tư vấn đưa ra các giải pháp giúp các đơn vị ngăn chặn được những vấn đề ô nhiễm, xây dựng biện pháp giảm thiểu ô nhiễm đúng với trách nhiệm của người công dân.

Hiện tại, Minh Phương Corp đã và đang thực hiện các dự án như:

1. 1.        Báo cáo giám sát môi trường KHÁCH SẠN THỜI ĐẠI MỚI

Địa chỉ: 120 Cách Mạng Tháng Tám, Phường 7, Quận 3, Tp.Hồ Chí Minh

Chủ đầu tư: CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI VŨ TÂN

Loại hình và công suất hoạt động: hoạt động trong lĩnh vực nhà hàng, khách sạn. Khách sạn Thời Đại Mới có quy mô xây dựng là 01 tầng hầm và 10 tầng cao bao gồm 54 phòng nghỉ, 1 khu vực nhà hàng và 1 khu vực nghỉ dưỡng spa.

1. 2.        Báo cáo giám sát môi trường Khu cao ốc văn phòng Tân Hoàng Minh

Địa chỉ: 96 Võ Thị Sáu, Quận 1, Tp.Hồ Chí Minh

Chủ đầu tư: CÔNG TY TNHH TM DV KS TÂN HOÀNG MINH

Loại hình và công suất hoạt động: Khu cao ốc văn phòng Tân Hoàng Minh bắt đầu đi vào hoạt động vào năm 2010. Với quy mô công trình là 12 tầng – 2 hầm, chức năng là khu cao ốc văn phòng cho thuê, là văn phòng đại diện, giao dịch cho một số công ty như: Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam BIDV, Trụ sở văn phòng CTY TNHH TMDV KHÁCH SẠN TAXI TÂN HOÀNG MINH…

1. 3.        Báo cáo giám sát môi trường Siêu thị Queenland, Sky Garden 2, Quận 7

Địa chỉ: 36/25 Phạm Văn Nghị, Sky Garden 2, Phường Tân Phong, Quận 7, TPHCM

Chủ đầu tư: Công ty Cổ phần đầu tư thương mại dịch vụ Nữ Hoàng

Loại hình và công suất hoạt động: Siêu thị Queenland với tồng diện tích xây dựng là 708,5 m2 với các hạng mục bao gồm: Khu vực cửa hàng, Khu vực vui chơi trẻ em, Khu phục vụ cà phê, Khu phục vụ thức ăn nhanh.

Ngành nghề kinh doanh chính: Kinh doanh mua bán văn phòng phẩm. thực phẩm, đồ dùng gia dụng…, nhà hàng thức ăn nhanh, cà phê.

1. 4.        Báo cáo giám sát môi trường khu Resort Six Senses tại Côn Đảo

Địa chỉ: Bãi Đất Dốc, huyện Côn Đảo, Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu

Chủ đầu tư: CÔNG TY TNHH CÔN ĐẢO RESORT

Loại hình và công suất hoạt động: Tổng diện tích mặt bằng: 127.865,3 m2, Các hạng mục công trình trong Resort bao gồm: Sảnh + Quầy tiếp tân, Khu vực nhà hàng, Villa: 24 căn hộ và 71 phòng, Khu vực Spa, Tầng kỹ thuật, Các khu vực khác.

Ngành nghề kinh doanh chính: Kinh doanh khách sạn, khu nghỉ mát và các dịch vụ liên quan